Ναρκωτικά και Νέοι

Η αποτροπή της χρήσης των ναρκωτικών, ιδιαίτερα από τους νέους, είναι ένας στόχος που όλοι προσπαθούν να επιτύχουν σε διαφορετικό κάθε φορά βαθμό. Αυτό αφορά κυρίως τα νέα άτομα που βρίσκονται στο στάδιο της εφηβείας και αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες της ψυχοσωματικής ανάπτυξης, της εξέλιξης και ολοκλήρωσης της ταυτότητας τους και της αποδοχής του στενού και ευρύτερου περιβάλλοντος.

Πολλοί θεωρούν ότι με τον όρο ναρκωτικά εννοούνται μόνο οι παράνομες ουσίες. Όμως, «ναρκωτικό» μπορεί να υπάρξει και σε νόμιμη μορφή όπως το τσιγάρο ή το αλκοόλ, που με τη σειρά τους δύναται να οδηγήσουν σε αναζήτηση άλλων παράνομων ουσιών ιδιαίτερα όταν χρησιμοποιούνται σε νεαρή ηλικία.

Ακόμη και αν υπάρχει η κατάλληλη διαπαιδαγώγηση και παιδεία από την οικογένεια που επιδρά θετικά στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του νέου και των αρχών που θα έχει, σχεδόν κανένας γονέας δεν έχει τη δυνατότητα να ελέγχει το τι κάνει και που είναι συνέχεια.

Αυτό επαληθεύεται συνεχώς από νέες έρευνες που δείχνουν την ακριβείς διαστάσεις του προβλήματος των ναρκωτικών και στη χώρα μας ιδιαίτερα στους νέους και αποδεικνύει ότι είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο.

Σύμφωνα με τελευταίες μελέτες που πραγματοποιήθηκαν, όπως αυτή του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής(ΕΠΙΨΥ), η πλειοψηφία των νέων, δηλαδή ένα ποσοστό κοντά στο 52% έχει δεχθεί πρόταση από φίλο ή γνωστό για δοκιμή ναρκωτικών, ενώ χρήση έκανε το 12,3% των νέων.
Επιπλέον, ανησυχητική είναι και η διαπίστωση ότι το 32% δεν γνωρίζουν που πρέπει να απευθυνθούν ώστε να λάβουν βοήθεια ή ενημέρωση, ενώ το 79% των νέων θεωρεί ότι εύκολα κάποιος μπορεί να προμηθευτεί ναρκωτικά.

Σχετικά με το κάπνισμα θα πρέπει να προβληματίσει το γεγονός ότι το 8% των εφήβων αρχίζουν να καπνίζουν συστηματικά στην ηλικία των 13 ετών ενώ αναφορικά με το αλκοόλ, ένα στα τέσσερα αγόρια και ένα στα πέντε κορίτσια ηλικίας 15 ετών πίνουν σε κάθε συνηθισμένη τους έξοδο τουλάχιστον 3 ποτά στη σειρά. Αυτό αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι δύο στους 5 εφήβους ηλικίας 15 ετών έχουν μεθύσει τουλάχιστον μία φορά.

Επιπρόσθετα προκύπτει, επίσης, ότι οι πιθανότητες να αρχίσει ένας έφηβος το κάπνισμα αυξάνονται κατά έντεκα φορές εάν καπνίζει το φιλικό του περιβάλλον, εάν καπνίζουν τα μεγαλύτερα αδέλφια του (2 φορές), εάν καταναλώνει παράνομες ουσίες (5,9 φορές), εάν καταναλώνει καφέ (4 φορές), αλκοόλ (2,4 φορές).Γεγονός που καταδεικνύει πόσο σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση συνηθειών και εξαρτήσεων μπορεί να διαδραματίσει όχι μόνο η οικογένεια αλλά και το φιλικό περιβάλλον του νέου.

Επομένως, δε θα πρέπει να θεωρείτε τους εαυτούς σας υπεύθυνους αν το παιδί σας έχει εθιστεί σε εξαρτησιογόνες ουσίες αλλά να προσπαθήσετε να τον βοηθήσετε.

Οι λόγοι που μπορεί να οδηγήσουν τους νέους στα ναρκωτικά είναι πολλοί και ποικίλλουν. Μερικοί εξ αυτών μπορεί να είναι οι εξής: περιέργεια, αίσθημα απομόνωσης από την κοινωνία, αντίδραση προς την οικογένεια, χωρισμένοι γονείς ή «διαλυμένες» οικογένειες, «επανάσταση» προς το κοινωνικό σύστημα ή την εξουσία καθώς και ευάλωτη προσωπικότητα του νέου.
Μάλιστα, σε πρόσφατη έρευνα που αφορούσε τους λόγους που κάποιος καταφεύγει στα ναρκωτικά, το 25,4% ήταν από περιέργεια, το 12,4% από άγνοια, ενώ το 25% από ανάγκη να ξεχωρίσει και να «είναι στη μόδα».

Μέσα από τα ναρκωτικά, οι νέοι θεωρούν ότι με αυτό τον τρόπο θα «λυθούν» τα όποια προβλήματα αντιμετωπίζουν και θα αισθανθούν καλά. Όμως δεν κατανοούν ότι με το να παίρνουν ναρκωτικά, στην ουσία αυτοκαταστρέφονται.
Το μεγάλο πρόβλημα και ερώτημα που προκύπτει στη συγκεκριμένη περίπτωση σε κάθε γονέα είναι αν τα συμπτώματα που παρουσιάζει το παιδί, είναι λόγω της χρήσης ναρκωτικών ή λόγω αντιδράσεων που έχουν να κάνουν με την εφηβεία.

Ζητήματα που έχουν να κάνουν με την αλλαγή συμπεριφοράς στην εφηβεία όπως απομόνωση, νευρικότητα, αντιδραστικότητα, υπερβολική ευαισθησία, χαμηλή αυτοεκτίμηση, επιθετικότητα, άγχος, κατάθλιψη, επιθετικότητα μπορούν κάλλιστα να παρουσιασθούν και σε περιπτώσεις που ο νέος χρησιμοποιεί εξαρτησιογόνες ουσίες.
Γενικότερα όμως, περιπτώσεις όπως σημαντικές αλλαγές στη σωματική εμφάνιση, στη συμπεριφορά, στην προσωπικότητα και στη διάθεση των παιδιών, θα πρέπει πάντοτε να τυγχάνουν της προσοχής των γονιών και να διερευνώνται.
Τα συμπτώματα και τα «σημάδια» που συνήθως συνοδεύουν τη χρήση ναρκωτικών, χωρίζονται σε δύο (2) κύριες κατηγορίες: σωματικά και ψυχολογικά.

Όσον αφορά τα σωματικά συμπτώματα μερικά από αυτά μπορεί να είναι τα εξής:

1. Εμφάνιση ανορεξίας ή απότομη αύξηση της όρεξης, αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες, ανεξήγητη απώλεια ή απόκτηση σωματικού βάρους
2. Αϋπνία ή περισσότερες ώρες ύπνου
3. Τα μάτια είναι κόκκινα, υπερβολικά υγρά, απλανές βλέμμα
4. Ακραία υπερδραστηριότητα, υπερβολική ομιλητικότητα
5. Σημάδια στα χέρια, στους βραχίονες, στα πόδια ή στα πέλματα
6. Υπερβολική εφίδρωση χωρίς να υπάρχει ιδιαίτερος λόγος
7. Τρεμούλιασμα των χεριών, των ποδιών ή του σώματος

Τα ψυχολογικά «σημάδια» μπορεί να είναι τα εξής:

1. Αλλαγή στη συμπεριφορά και προσωπικότητα του παιδιού χωρίς να υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος λόγος
2. Αλλαγές δραστηριοτήτων ή των χόμπι
3. Πτώση των βαθμών στο σχολείο, της απόδοσης αλλά και της απουσίας από αυτό
4. Αλλαγές των συνηθειών στο σπίτι, απώλεια ενδιαφέροντος για την οικογένεια και τις οικογενειακές δραστηριότητες
5. Δυσκολίες τόσο στη συγκέντρωση όσο και στο να θυμάται πράγματα
6. Απώλεια ενέργειας και αυτοεκτίμησης, ενώ υπάρχει και αδιαφορία για όλα
7. Ξαφνικές εξάρσεις υπερευαισθησίας και θυμού
8. Κακοκεφιά, ευερεθιστικότητα ή νευρικότητα
9. Μυστικοπάθεια ή ύποπτη συμπεριφορά
10. Ανεξήγητη ανάγκη χρημάτων

Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, όλα αυτά τα συμπτώματα και ενδείξεις μπορεί και να μην έχουν καμία απολύτως σχέση με τα ναρκωτικά. Επομένως, δε θα πρέπει να βιάζεστε να βγάλετε αυθαίρετα συμπεράσματα που δύναται να απομακρύνουν ακόμη περισσότερο το παιδί σας από την οικογένειά σας και να πλήξουν τις σχέσεις σας.

Αν όμως υπάρχουν υποψίες από την πλευρά σας, τότε μπορείτε να απευθυνθείτε στο γραφείο μας ώστε να ερευνήσουμε την υπόθεσή σας σε βάθος, πάντοτε με εμπιστευτικότητα και διακριτικότητα για εσάς και για το παιδί σας, ώστε στη συνέχεια να σας ενημερώσουμε για να λάβετε όλα τα απαραίτητα μέτρα και την αναγκαία βοήθεια από ειδικούς όποτε είναι απαραίτητο.

Γιατί ακόμη και στην περίπτωση που αποδειχθεί ότι οι υποψίες σας είναι λανθασμένες, η πρόληψη θεωρείται και είναι ο καλύτερος σύμμαχος απέναντι στα ναρκωτικά και τις εξαρτησιογόνες ουσίες, ενώ αναδεικνύεται και το ενδιαφέρον σας για τα παιδιά σας και το μέλλον τους.